آیا تا به حال این فکر به ذهنتان رسیده که وقتی برای نخستین بار در کانادا مشغول به کار یا درس میشوید چگونه باید مالیات بدهید؟ برای بسیاری از صاحبان کسبوکار، دانشجویان، کارمندان یا کسانی که تازه به کانادا مهاجرت کردهاند اولین تجربۀ مالیاتدهی در کانادا میتواند پر از سوال، سردرگمی و نگرانی باشد. شروع نکردن یا اشتباه کردن در این مسیر ممکن است منجر به جریمه، از دست دادن مزایا یا حتی مشکلات در پروندۀ مهاجرت شود. در این مقاله با نگاهی حرفهای اما صمیمی، گام به گام مسیر را شرح میدهیم تا بدانید از کجا شروع و چه نکاتی را باید رعایت کنید.
خبر خوب اینکه سیستم مالیاتی کانادا، با وجود پیچیدگیهای ظاهری، بسیار ساختارمند است و با کمی آگاهی میتوانید اولین تجربه مالیاتدهی در کانادا را با موفقیت پشت سر بگذارید. این راهنما قدمبهقدم شما را در این مسیر همراهی میکند تا نهتنها وظایف مالیاتی خود را بهدرستی انجام دهید، بلکه از تمام اعتبارها و تخفیفهای قانونی که حق شماست بهرهمند شوید.
سیستم مالیاتی کانادا بر اساس اقامت و نه صرفاً شهروندی کار میکند. این یعنی حتی اگر هنوز شهروند کانادا نشدهاید اما در این کشور زندگی و درآمد کسب میکنید، موظف به پر کردن اظهارنامه مالیاتی هستید. این فرآیند فرصتی است تا بخشی از مالیات پرداختی خود را پس بگیرید و از مزایای دولتی بهرهمند شوید.

چرا «اولین تجربۀ مالیاتدهی در کانادا» اهمیت دارد؟
شاید تصور کنید که اگر درآمد کمی داشتهاید یا اصلاً درآمدی نداشتهاید نیازی به پر کردن فرمهای مالیاتی نیست. این یک تصور اشتباه و رایج است. تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی، حتی بدون داشتن درآمد، کلید دسترسی به بسیاری از مزایای دولتی و استانی است.
- ورود به بازار کار، شروع تحصیل یا راهاندازی کسبوکار در کانادا یعنی شما وارد سیستم مالیاتی شدهاید.
- اگر اظهارنامه ارسال نکنید، ممکن است از مزایایی بهرهمند نشوید.
- داشتن سابقه مالیاتی منظم میتواند به فرآیندهای مهاجرت یا درخواست شهروندی کمک کند.
- آشنایی با این مسیر به شما ابزار میدهد تا مالیاتتان را بهینهتر مدیریت کنید، چه به عنوان کارمند، دانشجو یا صاحب کسبوکار.
نخستین گام: پیشنیازهای مالیاتدهی در کانادا
قبل از اینکه وارد جزئیات شوید باید اطمینان حاصل کنید که پیشنیازهای اولیه را دارید.
1. دریافت شماره بیمۀ تأمین اجتماعی
شما بهعنوان کسی که بیمۀ تأمین اجتماعی دارد یک کد 9 رقمی منحصربهفرد دارید که برای کار کردن و یا دریافت مزایای دولتی و مالیاتدهی در کانادا ضروری است که به SIN معروف است. چنانچه این شماره را ندارید اولین قدم شما این است که به یکی از دفاتر تأمین اجتماعی مراجعه نمایید.
2. تعیین وضعیت اقامت مالیاتی
وضعیت اقامت شما برای اهداف مالیاتی توسط سازمان درآمد کانادا تعیین میشود و امکان دارد با وضعیت مهاجرتی شما متفاوت باشد. بهطور کلی، اگر پیوندهای قابل توجهی با کانادا دارید مانند داشتن خانه، همسر یا فرزندان در کانادا، شما یک مقیم مالیاتی محسوب میشوید و باید برای تمام درآمدهای خود از سراسر جهان در کانادا مالیات بپردازید.
موسسه راز ویزا با تحلیل شرایط خاص صدها متقاضی، به آنها کمک کرده تا وضعیت اقامت مالیاتی خود را به درستی مشخص کنند. این موضوع به ویژه برای افرادی که بخشی از سال را در کانادا و بخشی دیگر را در کشور دیگر گذراندهاند بسیار حیاتی است.
3. جمعآوری اسناد و مدارک لازم
سازماندهی اسناد، نیمی از راه موفقیت در اولین تجربه مالیاتدهی در کانادا است. شما باید تمام برگههای اطلاعاتی مالیاتی که از کارفرما، بانکها یا موسسات دیگر دریافت میکنید را جمعآوری کنید.
- T4 (Statement of Remuneration Paid): چنانچه کارمند بودید و بیمه برای شما رد شده باشد، کارفرمای شما موظف است این برگه را تا پایان فوریه برایتان صادر کند. این برگه شامل کل درآمد و مالیات کسرشدۀ شماست.
- T4A (Statement of Pension, Retirement, Annuity, and Other Income): برای درآمدهای دیگر مثل بورسیههای تحصیلی، کمکهزینه و یا درآمد خوداشتغالی است.
- T5 (Statement of Investment Income): چنانچه از سرمایهگذاریهای خود در کانادا سود بردهاید مانند سودهای بانکی در سپردههای بانکی
- T2202 (Tuition and Enrolment Certificate): دانشجویان این فرم را از دانشگاه یا کالج خود برای اعلام شهریۀ پرداختی دریافت میکنند.
علاوه بر اینها، تمام رسیدهای مربوط به هزینههایی که میتوانند به عنوان اعتبار یا کسر مالیاتی استفاده شوند را نیز نگه دارید. در ادامه به این موارد بیشتر میپردازیم.

گام دوم، انتخاب روش مناسب برای ارسال اظهارنامه
پس از اینکه مدارک را جمعآوری کردید باید تصمیم بگیرید که چطور میخواهید اظهارنامۀ خود را آماده کرده و ارسال کنید. در اینجا ما 3 روش اصلی برای این کار را به شما معرفی خواهیم کرد.
- استفاده از نرمافزارهای آنلاین (NETFILE): یکی از محبوبترین و سریعترین روشها برای ارسال گزارش مالیاتی در کانادا، استفاده از نرمافزارهای آنلاین NETFILE است. این نرمافزارها مستقیماً با آژانس درآمد کانادا (CRA) در ارتباطاند و به شما اجازه میدهند اظهارنامۀ مالیاتی خود را بهصورت الکترونیکی و ایمن ارسال کنید. برخی از نرمافزارهای تأییدشده توسط CRA عبارتاند از Wealthsimple Tax و TurboTax . بسیاری از این ابزارها برای افرادی با درآمد پایین، رایگان هستند و شما را گامبهگام در روند ثبت مالیات راهنمایی میکنند.
- کمک گرفتن از متخصصان مالیاتی و حسابداران: اگر وضعیت مالی پیچیدهای دارید مثلاً صاحب کسبوکار هستید یا درآمدهای خارجی دارید، استخدام یک حسابدار یا کارشناس مالیاتی میتواند بهترین گزینه باشد. این کار هزینه دارد اما از صحت اطلاعات و استفاده از تمام تخفیفها مطمئن خواهید شد.
- تکمیل فرمهای کاغذی: این روش سنتی هنوز هم در دسترس است اما کندترین روش محسوب میشود و احتمال خطا در آن بیشتر است. بستههای فرمهای مالیاتی را میتوانید از دفاتر پست کانادا دریافت کنید.
گام سوم شناخت و استفاده از تخفیفها و اعتبارات مالیاتی
این بخش شاید جذابترین قسمت فرآیند مالیاتی در کانادا باشد! درک درست تخفیفها و مزایای مالیاتی میتواند تفاوت چشمگیری در مبلغ نهایی مالیات پرداختی شما ایجاد کند.
بهطور کلی دو ابزار اصلی برای کاهش مالیات در کانادا وجود دارد:
- اعتبارات مالیاتی (Tax Credits): مبالغی که مستقیماً از مالیات پرداختی شما کسر میشوند.
- کسورات مالیاتی (Tax Deductions): هزینههایی که از درآمد مشمول مالیات شما کم میشوند و در نتیجه مالیات نهایی را کاهش میدهند.
آشنایی با این دو مفهوم برای تازهواردان به کانادا ضروری است، زیرا استفادۀ درست از آنها میتواند منجر به صرفهجویی قابلتوجهی در مالیات سالانه شود.

کسورات مالیاتی (Deductions)
این هزینهها مستقیماً از درآمد مشمول مالیات شما کسر میشوند و در نتیجه، کل درآمدی که باید بر اساس آن مالیات بدهید را کاهش میدهند.
- هزینههای جابجایی (Moving Expenses): اگر برای شروع یک کار جدید، کسبوکار یا تحصیل در مقطع پس از دبیرستان حداقل ۴۰ کیلومتر به محل کار یا تحصیل جدید خود نزدیکتر شدهاید، میتوانید هزینههای جابجایی خود را از درآمدتان کسر کنید.
- هزینههای مراقبت از کودک (Child Care Expenses): هزینه های پرداختشده برای مهدکودک یا پرستار کودک تا سقف مشخصی قابل کسر است.
- حقوق صنفی و حرفهای (Union and Professional Dues): اگر برای عضویت در یک اتحادیه یا انجمن حرفهای مرتبط با شغلتان هزینهای پرداخت کردهاید، این مبلغ قابل کسر است.
اعتبارات مالیاتی (Credits)
اعتبارات مالیاتی مستقیماً از مبلغ مالیات محاسبهشدۀ شما کم میشوند. این اعتبارات به دو دسته “قابل استرداد”و “غیرقابل استرداد” تقسیم میشوند.
اعتبارات غیرقابل استرداد مهم:
- مبلغ پایۀ شخصی (Basic Personal Amount – BPA): تمامی افرادی که در کانادا مقیماند میتوانند مبلغ مشخصی از درآمد خود را بدون پرداخت مالیات کسب کنند. لازم به ذکر است که این مبلغ هرساله بهروز میشوند.
- اعتبار شهریۀ تحصیلی (Tuition Credit): دانشجویان میتوانند مبلغ شهریۀ خود را بهعنوان اعتبار مالیاتی استفاده کنند. چنانچه در سال جاری به این اعتبار نیازی ندارید میتوانید آن را به سالهای آینده منتقل کرده یا به یکی از اعضای خانوادۀ واجد شرایط مثل والدین یا همسر خود منتقل کنید.
- اعتبار کمکهای خیریه (Donation Credit): اگر به موسسههای خیریهای که در کانادا ثبت شدهاند کمک کردهاید میتوانید بخشی از آن را بهعنوان اعتبار مالیاتی دریافت کنید.
- اعتبار هزینههای پزشکی (Medical Expenses Credit): هزینههای پزشکی که تحت پوشش بیمه استانی شما نیستند مثل بعضی از خدمات دندانپزشکی، فیزیوتراپی یا عینک طبی.
اعتبارات قابل استرداد مهم:
- اعتبار GST/HST: این اعتبار یک پرداخت معاف از مالیات است که به افراد و خانوادههایی که درآمد کم و یا متوسط دارند، بخشهایی از مالیاتی که برای خرید کالا و یا دریافت خدمات پرداخت کردهاند را جبران کنند. برای دریافت این اعتبار فقط کافی است اظهارنامه را پر و ارسال کنید.
- مزایای کارگران کانادا (Canada Workers Benefit – CWB): این اعتبار برای کمک به افراد و خانوادههای کم درآمدی است که مشغول به کار هستند.

مهلتهای مهم برای مالیاتدهی
فراموش نکنید که ارسال بهموقع اظهارنامه بسیار مهم است. تأخیر در ارسال میتواند منجر به جریمه و پرداخت بهره شود.
- مهلت ارسال اظهارنامه برای عموم افراد: هر سال، 30 آوریل
- مهلت ارسال اظهارنامه برای افراد خوداشتغال و همسرانشان: هر سال 15 ژوئن
- مهلت پرداخت مالیات بدهکار: صرفنظر از وضعیت شغلی، اگر به دولت بدهکار باشید، باید تا ۳۰ آوریل بدهی خود را پرداخت کنید.
اگر سال ۲۰۲۵ اولین سال مالیاتی شماست باید اظهارنامه مربوط به درآمدهای سال ۲۰۲۴ خود را تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۵ ارسال کنید.
جمعبندی: نخستین تجربۀ مالیاتدهی در کانادا، یک گام مهم در مسیر موفقیت
شاید بهعنوان مهاجری که تازه وارد خاک کانادا شدهاید کمی احساس غربت کنید و انجام این دست امور برای شما دلهرهآور باشد، اما با دنبال کردن رویکردی منظم و آگاهی از قوانین، فرایند انجام این امور برایتان ساده شده حتی سودمند بودنشان برایتان هیجانانگیز خواهد شد. به خاطر داشته باشید که این کار فقط یک وظیفۀ قانونی نیست، بلکه دروازهای برای دسترسی به مزایای متعدد اجتماعی و اقتصادی است که دولت کانادا برای حمایت از ساکنان خود فراهم کرده است.با جمعآوری دقیق اسناد، انتخاب روش مناسب برای ارسال اظهارنامه و استفاده هوشمندانه از تمام تخفیفهای مالیاتی برای تازهواردان میتوانید این مرحله مهم از زندگی جدید خود را با اطمینان و موفقیت پشت سر بگذارید.
تیم متخصصان راز ویزا آماده است شما را در تمام مراحل مهاجرت و استقرار در کانادا، از جمله ارائه مشاوره برای چالشهای اولیه مانند سیستم مالیاتی، یاری کند. موفقیت شما افتخار ماست.
آیا برای مدیریت امور مالی و مالیاتی خود در کانادا به راهنمایی بیشتری نیاز دارید؟ با کارشناسان ما در راز ویزا تماس بگیرید تا با یک مشاورۀ تخصصی، شما را در مسیر درست قرار دهیم و از تمام پتانسیلهای مالی خود در کشور جدیدتان بهرهمند شوید.







