تحصیلی فرزندان یکی از بزرگترین دغدغههای خانوادههای مهاجر است. پیچیدگیهای سیستم آموزشی، مدارک مورد نیاز و مراحل اداری میتواند هر کسی را سردرگم کند. اما نگران نباشید. ما در این راهنمای جامع، تمام مراحل ثبت نام فرزندان در مدارس کانادا را به صورت گامبهگام و شفاف برای شما توضیح میدهیم تا با اطمینان خاطر این مسیر را طی کنید.
بسیاری از والدین، صاحبان کسبوکار، دانشجویان و کارمندان ایرانی که به کانادا فکر میکنند، دقیقاً یک سؤال مشترک دارند: ثبت نام فرزندان در مدارس کانادا چگونه انجام میشود و آیا فرزندم میتواند بدون دردسر وارد سیستم آموزشی کانادا شود؟
سیستم آموزشی کانادا؛ چرا یکی از بهترینهای جهان است؟
کانادا همواره در رتبهبندیهای جهانی، جزو ۵ کشور برتر از نظر کیفیت آموزش قرار دارد. ویژگیهای مهم این سیستم عبارتاند از:
- آموزش دانشآموزمحور و مهارتمحور
- دوزبانه بودن این کشور (انگلیسی و فرانسوی) فرصتی عالی برای فرزندان شما
- تمرکز بر خلاقیت، تفکر انتقادی و کار تیمی
- محیط چندفرهنگی و امن برای دانشآموزان مهاجر
- اعتبار بالای مدارک تحصیلی در سراسر جهان
به همین دلیل است که تحصیل فرزندان مهاجر در کانادا به یکی از مهمترین انگیزههای مهاجرت خانوادهها تبدیل شده است.

انواع مدارس در کانادا
سیستم آموزشی کانادا به صورت استانی مدیریت میشود، اما بهطور کلی مدارس به چند دسته اصلی تقسیم میشوند. انتخاب نوع مدرسه به بودجه، اهداف تحصیلی و ارزشهای خانوادگی شما بستگی دارد.
1. مدارس دولتی (Public Schools)
مدارس دولتی که بودجه آنها توسط دولت تأمین میشود، رایجترین انتخاب برای شهروندان و دارندگان اقامت دائم کانادا هستند. خبر خوب این است که تحصیل در این مدارس برای فرزندان افرادی که دارای مجوز کار یا تحصیل معتبر در کانادا هستند نیز در بسیاری از موارد رایگان است. به طور کلی مزایایی که دارد:
- برای شهروندان و دارندگان PR یا همان اقامت دائم کانادا، و اغلب ویزاهای کاری و تحصیلی این مدارس رایگان هستند
- مدرسههای دولتی، دوره های زبان Ell,Esl برگزار میکنند که خبر خوب این است که برای کودکانتان، این دوره رایگان است.
- دسترسی محلی آسان این مدارس
- کیفیت آموزش استاندارد
- تحت نظارت دولت استانی
- زبان آموزشی انگلیسی یا فرانسوی (بسته به استان)
و معایبی که دارد:
- تراکم دانشآموزان بیشتر از مدارس خصوصی
- برنامه های فوق برنامه محدودتر از مدارس خصوصی
2. مدارس خصوصی (Private Schools)
مدارس خصوصی با دریافت شهریه، خدمات و امکانات ویژهای ارائه میدهند. این مدارس معمولاً کلاسهای کم جمعیتتر برنامههای آموزشی تخصصی (مانند هنر، ورزش یا علوم) و امکانات رفاهی و آموزشی پیشرفتهتری دارند.برخی از این مدارس شبانهروزی هستند و در سطح جهانی اعتبار بالایی دارند.
مزایایی که دارد:
- توجه فردی به هر دانشآموز
- تدارک برنامه های تخصصی ویژه
- شبکهسازی قوی و امکانات عالی
- مناسب خانوادههایی که به دنبال سیستم آموزشی ویژه و خاص هستند
معایب مدارس خصوصی
- شهریههای بالا که میتواند از سالی ۱۵,۰۰۰ تا بیش از ۷۰,۰۰۰ دلار کانادا متغیر باشد
3. مدارس کاتولیک (Catholic Schools)
این مدارس بخشی از سیستم مدارس دولتی کانادا هستند اما با رویکردی مبتنی بر آموزههای دینی کاتولیک اداره میشوند. البته در برخی استانها نیمه دولتی و کم هزینه هستند.ثبت نام در این مدارس معمولاً برای عموم آزاد است، اما براساس نتایج آزمون های بین المللی pisa و گزارش های oecd مدارس کاتولیک گواهی تعمید لازم دارند و ممکن است اولویت با خانوادههای کاتولیک باشد. این مدارس نیز برای ساکنین کانادا رایگان هستند. مانند Catholic Schools
4. مدارس فرانسوی زبان (French Immersion Schools)
اگر به زبان فرانسه مسلط هستید و فرزندانتان هم به جای زبان انگلیسی، فرانسوی خوانده اند، نگرا نباشید که در کانادا به مشکل خواهید خورد. مدارس فرانسوی یا برنامههای فرانسوی زبان (French Immersion) گزینهای فوقالعاده برای فرزندانتان خواهند بود. در این برنامهها، تمامی دروس و یا بخشی از آن، به زبان فرانسوی تدریس میشود و دانشآموزان فرصت دارند تا تسلط کامل به زبان فرانسوی پیدا کنند.

شرایط ثبت نام فرزندان در مدارس کانادا
چه کسانی واجد شرایط هستند؟
- دارندگان اقامت دائم (PR)
- والدین با ویزای کاری معتبر
- دانشجویان بینالمللی (در برخی استانها)
- پناهندگان و افراد تحت حمایت دولت
نکته مهم: قوانین ممکن است بین استانها متفاوت باشد.
مدارک لازم برای ثبت نام مدرسه در کانادا
برای ثبت نام فرزندان در مدارس کانادا معمولاً به مدارک زیر نیاز دارید:
- پاسپورت کودک
- ویزا یا کارت اقامت والدین
- ترجمه رسمی کارنامه یا سوابق تحصیلی
- مدرک واکسیناسیون
- اجارهنامه یا مدرک محل سکونت
- فرمهای ثبتنام مدرسه یا School Board

مراحل گامبهگام ثبتنام فرزندان در مدارس کانادا
فرآیند ثبت نام ممکن است در هر استان و منطقه آموزشی کمی متفاوت باشد، اما کلیات آن یکسان است. در ادامه، یک نقشه راه کامل برای شما ترسیم کردهایم.
اولین قدم، تعیین وضعیت اقامتی و واجد شرایط بودن
اولین و مهمترین قدم، مشخص کردن وضعیت اقامت شما و فرزندتان در کاناداست. شرایط ثبت نام بر اساس ویزای شما تعیین میشود:
- شهروندان و دارندگان PR: فرزندان کسانی که اقامت دائم کانادا را دارند میتوانند در مدارس دولتی، به صورت رایگان تحصیل کنند.
- والدین با ویزای کار یا تحصیلی: در اکثر استانهای کانادا، اگر مجوز کار یا تحصیل دارید (Work Permit)، فرزندان شما هم میتوانند به صورت رایگان در مدارس دولتی تحصیل کنند. این، یکی از بهترین و بزرگ ترین مزایای مهاجرت کاری یا تحصیلی به کاناداست.
- والدین با ویزای توریستی: معمول است که فرزندان کسانی که ویزای توریستی کانادا را دارند، نمیتوانند در مدارس دولتی تحصیل کنند و باید برای مدارس خصوصی اقدام برای ثبت نام کنند. برای تحصیل در مدارس دولتی، فرزند نیاز به مجوز تحصیل جداگانه (Study Permit) خواهد داشت.
گام دوم، یافتن مدرسه مناسب
در کانادا، دانشآموزان مدارس دولتی معمولاً باید در مدرسهای ثبت نام کنند که در محدوده جغرافیایی محل سکونتشان قرار دارد.
- یافتن منطقه آموزشی: در ابتدا منطقه آموزشی محل سکونتتان را پیدا کنید. برای مثال، در گوگل سرچ کنید: “School Board in [Your City Name]”
- استفاده از ابزار School Locator: اکثر وبسایتهای مناطق آموزشی (School Boards) در کانادا ابزاری با عنوان«School Locator» یا«Find My School» دارند. با وارد کردن آدرس دقیق محل سکونت خود در این ابزار، میتوانید مدرسهی دولتی مربوط به منطقهی خود را بهراحتی پیدا کنید.
- تحقیق درباره مدرسه: پس از شناسایی مدرسهی موردنظر، حتماً وبسایت رسمی آن را بررسی کنید. به مواردی مانند رتبهبندی مدرسه (میتوانید از منابعی مانند Fraser Institute استفاده کنید)، برنامههای آموزشی، فعالیتهای فوقبرنامه و نظرات والدین دیگر توجه داشته باشید تا انتخاب آگاهانهتری انجام دهید.
گام سوم، آمادهسازی مدارک
امکان دارد لیست مدارک بین مدارس گوناگون متفاوت باشد، اما به طور کلی به موارد زیر نیاز پیدا خواهید کرد.
- مدارک هویتی فرزند
- پاسپورت یا شناسنامه
- گواهی تولد
- کارت اقامت دائم یا مدرک شهروندی کانادا
- مدارک هویتی والدین
- پاسپورت
- مجوز کار یا تحصیل معتبر
- مدارک اثبات آدرس سکونت
- اجارهنامه رسمی
- قبض آب، برق یا گاز (به نام شما)
- سند مالکیت خانه
- سوابق تحصیلی
- کارنامه دو یا سه سال آخر تحصیل فرزندانتان (ترجمه شده به انگلیسی یا فرانسوی)
- گواهی واکسیناسیون
- کارت واکسن فرزندان شما، که باید توسط پزشک در کانادا بررسی و تائید شود یا به انگلیسی و یا فرانسوی ترجمه گردد.
نکته مهم این است که حتما از تمامی مدارک خود کپی داشته باشید و ترجمه رسمی فارسی را به همراه داشته باشید.
گام چهارم، تماس با مدرسه و انجام فرآیند ثبتنام
پس از آماده کردن مدارک، با مدرسه یا دفتر مرکزی منطقه آموزشی تماس بگیرید. فرآیند معمولاً به یکی از دو صورت زیر انجام میشود:
- ثبتنام آنلاین: بسیاری از مناطق آموزشی سیستم ثبت نام آنلاین دارند. شما باید فرمها را پر کرده و مدارک را آپلود کنید.
- ثبتنام حضوری: در برخی موارد، باید یک وقت ملاقات حضوری گرفته و به همراه فرزند و مدارک خود به مدرسه یا مرکز ثبت نام مراجعه کنید.
در طول فرایند ثبت نام، امکان دارد از فرزند شما یک جلسه ارزیابی سطح زبان انگلیسی یا ریاضی گرفته شود تا مشخص شود آیا نیاز به کلاس یا آموزش اضافه ی حمایتی دارد یا خیر.
گام پنجم و آخر، دریافت تأییدیه و آماده شدن برای شروع مدرسه
پس از بررسی مدارک و انجام ارزیابیهای لازم، تأییدیهی ثبتنام برای شما صادر خواهد شد. این تأییدیه معمولاً شامل اطلاعاتی مانند تاریخ شروع مدرسه، پایه یا کلاس فرزندتان، فهرست وسایل موردنیاز و همچنین برنامههای آشنایی با مدرسه (Orientation) است.
برای دریافت اطلاعات دقیقتر درباره شرایط و قوانین آموزشی هر استان، میتوانید به وبسایت رسمی وزارت آموزش و پرورش همان استان مراجعه کنید. برای نمونه، وبسایت وزارت آموزش و پرورش انتاریو یکی از منابع معتبر و جامع در این زمینه به شمار میرود.

هزینههای تحصیل فرزندان در کانادا
یکی از مهم ترین سوالاتی که شاید در ذهن هر مهاجری پیش آید، هزینه های تحصیل است.
- مدارس دولتی: برای شهروندان و مقیمان دائمی کانادا و فرزندان والدین دارای مجوز کار یا تحصیل، رایگان است. البته هزینههای جانبی مانند لوازمالتحریر، اردوهای مدرسه یا فعالیتهای ورزشی ممکن است وجود داشته باشد.
- دانشآموزان بینالمللی: اگر فرزند شما به مجوز تحصیل (Study Permit) نیاز داشته باشد، باید شهریه پرداخت کنید. شهریهی تحصیل در مدارس دولتی کانادا برای دانشآموزان بینالمللی معمولاً بین ۱۴٬۰۰۰ تا ۱۸٬۰۰۰ دلار کانادا در سال است.
- مدارس خصوصی: شهریه های مدارس خصوصی بسیار متغیر است و از چیزی حدود ۱۵,۰۰۰ دلار شروع شده و برای مدارس شبانهروزی معتبر به بیش از ۷۰,۰۰۰ دلار در سال نیز میرسد.
چالشهای رایج والدین مهاجر
- ضعف اولیه زبان (معمولا مدرسه ها دوره های Ell,Esl برگزار میکنند که خبر خوب این است که مدارس دولتی برای کودکانتان، دوره رایگان برگزار میکنند)
- تفاوت سیستم آموزشی
- ضعف اولیه زبان
- شوک فرهنگی
- انتخاب مدرسه مناسب
خبر خوب این است که کودکان معمولاً سریعتر از بزرگسالان با محیط جدید سازگار میشوند.
جمعبندی و اقدام نهایی
چنانچه فرزندی دارید که باید او را در مدرسه ثبت نام کنید و دغدغه دارید، این مرحله، یکی از مراحل مهاجرت خانوادگی است که نیاز به آگاهی دقیق از قوانین استانی، نوع اقامت والدین و انتخاب مسیر درست دارد. با برنامهریزی صحیح و دریافت مشاوره تخصصی، میتوان این مسیر را بدون استرس و با بهترین نتیجه طی کرد.
درست است که مهاجرت و ساختن یک زندگی جدید، چالشهای خاص به خود را دارد، ولی اجازه ندهید نگرانیهای مربوط به تحصیل فرزندانتان، این مسیر را برای شما سخت تر کند. تیم متخصصان راز ویزا با سالها تجربه موفق در زمینه امور مهاجرتی و تحصیلی، آماده است تا شما را در تمام مراحل، از دریافت ویزا تا ثبت نام موفق فرزندتان در مدارس کانادا همراهی کند.







