آیا میدانستید که بیش از ۶۰٪ جریمههای شهری برای تازهواردان کانادا، به دلیل عدم رعایت قوانین ساده بازیافت زبالهها صادر میشود؟ بله! بسیاری از دانشجویان، کارمندان و صاحبان کسبوکار که تازه به کانادا میرسند، با یک مسئله پیچیده اما بسیار مهم روبهرو میشوند: سیستم بازیافت کانادا. این عدم آگاهی میتواند منجر به جریمههای سنگین و تجربههای ناخوشایند شود.
شاید خندهدار یا عجیب به نظر برسد، اما سیستم بازیافت کانادا یکی از پیچیدهترین و جدیترین بخشهای فرهنگ شهروندی در این کشور است که بسیاری از مهاجران، دانشجویان و حتی صاحبان کسبوکار در ماههای اول ورود، آن را نادیده میگیرند و هزینه گزافی بابت آن میپردازند. در این مقاله از راز ویزا، قصد داریم نه تنها شما را با این سیستم آشنا کنیم، بلکه رازهایی را بگوییم که شما را از شر جریمههای ناخواسته در امان نگه دارد.
چرا سیستم بازیافت کانادا برای تازهواردان چالشبرانگیز است؟
کانادا کشوری است با طبیعتی بکر و به محیط زیست پاک خود افتخار میکند. مردم و دولت این کشور، اهمیت زیادی به حفظ محیط زیست و منابع طبیعی میدهند و به همین علت هم قوانینی سخت برای مدیریت پسماند و بازیافت وضع کردهاند. اصلیترین هدف آنان، کاهش حجم زبالههایی است که به محله های دفن فرستاده میشوند و استفاده مجدد از مواد قابل بازیافت برای حفظ انرژی و منابع است.
برای ما ایرانیان که این کار را در کشور خودمان انجام نمیدهیم، تفکیک زباله یک امر “اختیاری” یا “لوکس” به نظر میرسد. اما در کانادا این یک وظیفه مدنی است. سیستم بازیافت کانادا طوری طراحی شده که مسئولیت نهایی زباله را بر عهده تولیدکننده آن (یعنی شما) میگذارد. شهرداریها بودجههای کلانی را صرف مدیریت پسماند میکنند و اگر شهروندان همکاری نکنند، کل این چرخه معیوب میشود. بنابراین، حساسیت روی سطلهای رنگی، فقط وسواس نیست؛ بلکه بخشی از سبک زندگی کانادایی (Canadian Lifestyle) است که باید قبل از ورود به خاک این کشور آن را بیاموزید.
رنگها با شما حرف میزنند: رمزگشایی سطلها
اگرچه قوانین ممکن است در شهرهایی مثل تورنتو، مونترال یا کلگری تفاوتهای جزئی داشته باشند، اما کلیت ماجرا بر اساس سه رنگ اصلی میچرخد. اولین قدم برای پیروی از سیستم بازیافت کانادا، شناخت انواع سطلهای زباله و کاربرد هر یک است. شناخت این رنگها اولین قدم برای فرار از جریمههای بازیافت در کانادا است.
سطل آبی، جایگاه بازیافتیها
این سطل مخصوص موادی است که میتوانند دوباره به چرخه طبیعت بازگردند. اقلامی که در این سطل قرار میگیرند، پس از جمعآوری به مراکز بازیافت منتقل شده و به مواد اولیه جدید تبدیل میشوند. اما خب اشتباه مهاجران همین جاست که فکر میکنند هرچیز کاغذی یا پلاستیکی، لزوما باید در این نوع سطل انداخته شود.
- زبالههای مجاز: بطریهای شیشهای، قوطیهای آلومینیومی، کارتنهای مقوایی (تمیز) مثل جعبه پیتزا به شرطی که چرب نباشد، کاغذ و برخی پلاستیکهای سخت، قوطیهای کنسرو، قوطیهای نوشیدنی آلومینیومی و فویلهای تمیز.
نکته مهم: ظروف باید شسته شده و خشک باشند. یک شیشه سس مایونز که هنوز ته مانده سس دارد، کل محتویات سطل را آلوده میکند و این یعنی دردسر!
سطل سبز، بهشت مواد ارگانیک
کاربرد این نوع سطل زباله برای زبالههای زیست تخریبپذیر یا کمپوست و پسماندهای غذایی طراحی شده است. در حقیقت محتویات این سطل به کود طبیعی تبدیل میگردد و در کشاورزی و فضای سبز شهری مورد استفاده قرار میگیرد.
- مجاز: پوست میوه، سبزیجات، تفاله چای و قهوه، استخوان گوشت و باقی مانده مرغ، دستمال کاغذیهای چرب شده با غذا(به شرطی که با مواد شیمیایی آلوده نباشند)، زائدات باغچه مانند چمنهای کوتاه شده و برگها.
نکته مهم: هرگز پلاستیک (حتی کیسه فریزر معمولی) را داخل این سطل نیندازید، مگر اینکه کیسههای مخصوص تجزیهپذیر (Compostable bags) باشند.
سطل سیاه یا خاکستری، مخصوص زبالههای دفنی
هرچیزی که در دو دسته قبلی جای نگیرد، جزو این دسته است. این زبالهها مستقیما برای دفن میروند و بازیافت نمیشوند. کشور کانادا درخصوص این نوع از زبالهها هدفگذاری کرده است که حجم این سطل را به حداقل برساند.
- مجاز: پوشک بچه و لوازم بهداشتی، بستهبندیهای چیپس و پفک، بستهبندیهای چندلایه، ظروف فومی و چینی شکسته و آینهها، ته سیگار و خاکستر.
قوانین متفاوت استانها
کانادا یک سیستم استانی-شهری دارد. یعنی:
- بریتیشکلمبیا با تورنتو قوانین متفاوت دارند
- کبک با آلبرتا یکسان نیست
- حتی دو شهر کوچک در یک استان هم ممکن است قوانین متفاوتی داشته باشند
این تفاوت موجب سردرگمی تازهواردان میشود؛ اما معمولاً راهنماهای رسمی شهرداری در وبسایت آنها وجود دارد.
جریمههای رایج سیستم کانادا برای بازیافت
این بخش شاید مهمترین قسمت مقاله برای شما باشد. بسیاری از کلاینتهای ما در راز ویزا، از دانشجویان گرفته تا سرمایهگذاران، در ماههای اول با چالشهایی در این زمینه روبرو شدهاند. قوانین تفکیک زباله در کانادا شوخیبردار نیست. در سیستم بازیافت کانادا، خطاهای کوچک نیز جریمه دارد.
1. جریمه “آلوده کردن” سطلها (Contamination Fee)
اگر شهرداری مطلع شود که شما زبالههای غیربازیافتی را در سطل آبی ریختید و یا هرمورد اشتباه دیگری از این دست بیابد، ابتدا با اخطار شما را مطلع خواهد کرد. چنانچه پس از اخطار دوباره تکرار کنید، ممکن است سطل شما را خالی نکند و یا جریمه ای سبک برای شما مدنظر گیرد و در موارد مشابه بعدی، جریمه های سنگین تری اتخاذ خواهد کرد. این موضوع برای کسانی که در آپارتمانها (Condos) زندگی میکنند پیچیدهتر است؛ گاهی کل ساختمان به خاطر رعایت نکردن چند نفر جریمه میشود و مدیریت ساختمان هزینه را از شارژ ساکنین کم میکند.
2. تله های بزرگ جریمه!
جعبه پیتزا و لیوان قهوه دو تله بزرگی است که معمولا افراد در آن افتاده و همین باعث جریمه شدنشان میشود. اگر جعبه پیتزا چرب است، نباید در سطل آبی انداخته شود. باید قسمت چرب آن را جداکنید در سطل سبز (کمپوست) انداخته، و قسمت تمیز در سطل آبی برود. انداختن جعبه چرب در بازیافت کاغذ، یکی از رایجترین دلایل دریافت اخطار است.
در خصوص لیوان قهوه و چای نیز باید کاملا اجزای آن را جداکنید. اکثر لیوانهای کاغذی یکبار مصرفی که برای قهوه یا چای مصرف میشود، دارای یک لایه نازک پلاستیکی در داخل هستند که مانع نشت مایع میشود. به همین دلیل، در بسیاری از شهرها (مثل تورنتو)، لیوان باید در زباله سیاه (Garbage) برود، درب پلاستیکی در سطل آبی و آستین مقوایی دور لیوان در سطل آبی. گیجکننده است، نه؟! همین امر در بسیاری از شهرها غیرقابل بازیافت است و به همین دلیل جریمه آن چیزی حدود ۵۰ تا ۱۵۰ دلار خواهد بود.
3. جریمههای کسبوکارها
چنانچه صاحب بیزینس هستید و با ویزای کارآفرینی یا استارتاپ وارد شدهاید، مسئولیت شما دوچندان است. کسبوکارها ملزم به قرارداد با شرکتهای خصوصی مدیریت پسماند هستند و جریمههای تجاری بسیار سنگینتر از جریمههای مسکونی است. عدم رعایت قوانین تفکیک زباله در کانادا میتواند بر اعتبار کسبوکار شما نیز تاثیر منفی بگذارد.
4. سرریزشدن سطلها
اگر زباله ای که تولید کرده اید بیش از حد مجاز باشد و در سطل کاملا بسته نشود، کامیون حمل زباله آن را جمعآوری نمیکند و حتی امکان دارد جریمه شوید و جریمه آن از 75دلار به بالاست.
5. رها کردن زبالههای حجیم
چندبار در ایران پیش آمده که در کنار سطل های زباله، انواع مبلمان و تخته چوب و کمدهای چوبی دیده اید که به راحتی رها شده اند؟! اگر در کانادا چنین کاری بکنید چیزی حدود 5000دلار و حتی بیشتر جریمه خواهید شد! پس بهتر است برای خلاص شدن از وسایل حجیم خانه ی خود، به شهرداری زنگ بزنید و اعلام کنید تا بیایند و آن ها را جمع آوری کنند.
6. عدم استفاده از کیسه های مناسب
در برخی شهرها مانند تورنتو، برای زباله های ارگانیک، زباله های دفنی و… کیسه زباله مخصوص وجود دارد.
7. بیرون گذاشتن زباله در روز و ساعت اشتباه
در برخی مناطق، اگر حتی چند ساعت زودتر زباله را بیرون بگذارید، ممکن است حیوانات آن را پخش کنند و شهرداری جریمه صادر کند.
8. عدم استفاده از سطل اختصاصی
جریمه: ۸۰ تا ۲۵۰ دلار
9. قرار دادن کارتن بدون فلت کردن (صاف کردن)
جریمه: ۵۰ تا ۱۰۰ دلار
10. محل اشتباه گذاشتن زباله در ساختمانهای آپارتمانی
جریمه: ۱۰۰ تا ۵۰۰ دلار
اشتباهات رایج تازهواردان (و راهحل ساده هرکدام)
- انداختن هرچیزی در سطل بازیافت
بسیاری از مهاجران تصور میکنند هر پلاستیکی بازیافت میشود. حقیقت این است که در کانادا فقط پلاستیکهای شمارهدار قابل بازیافتاند.
راهحل:
قبل از انداختن هر ظرف پلاستیکی، دنبال شمارههای ۱ تا ۷ روی آن بگردید.
- ریختن موادغذایی در سطل بازیافت
حتی مقدار کم مواد غذایی داخل ظرف پلاستیکی، کل محتوای سطل را غیرقابل بازیافت میکند.
- استفاده از کیسه پلاستیکی در سطل بازیافت
استفاده از کیسه پلاستیکی در بسیاری از شهرهای کانادا ممنوع است.
- گذاشتن زباله خارج از کانتینر
در بسیاری از شهرهای کانادا انجام دادن این کار با جریمه همراه است. مثلا یکی از دلایل اصلی جریمه در آنتاریو، رعایت نکردن همین موضوع است.
تأثیر قوانین بازیافت بر کسبوکارها در کانادا
چنانچه قصد مهاجرت به کانادا را بهعنوان کارآفرین یا صاحب کسبوکار دارید، باید بدانید که قوانین بازیافت برای شرکتها بسیار سختگیرانه است. کسبوکارها موظف هستند برنامه مدیریت پسماند داشته باشند و گزارشهای دورهای به شهرداری ارائه دهند. مثلا:
- کافه و رستورانها: باید سیستم تفکیک دقیقی برای موادغذایی، روغنهای پختوپز و ظروف یکبار مصرف داشته باشند.
- فروشگاهها: باید برای بازیافت کارتن ها و جعبه ها و پلاستیک های بسته بندی، برنامه داشته باشند.
- دفاتر و شرکتها: موظف به بازیافت کاغذ، کارتریج پرینتر و زبالههای الکترونیکی هستند.
قوانین بازیافت برای دانشجویان و کارمندان تازهوارد
برای دانشجویان
- خوابگاهها معمولاً راهنمای مخصوص دارند
- رها کردن زباله در راهرو ممنوع است
- استفاده از سطل دهتایی آبی کوچک برای اتاق ضروری است
برای کارمندان
- محل کار معمولاً سطلها را رنگبندی کرده
- انداختن زباله اشتباه، خلاف مقررات شرکت است
- برخی شرکتها دوره آموزشی کوتاه دارند
راهکارهای طلایی برای آموزش تفکیک
تا اینجای مقاله متوجه شدیم که مهاجرت فقط اخذ ویزا نیست؛ بلکه جاافتادن در جامعه جدید امری بسیار مهم است. برای اینکه از روز اول مانند یک شهروند حرفهای عمل کنید، این نکات را رعایت کنید تا از جریمه شدن پیشگیری کرده باشید:
- از اپلیکیشنهای محلی (Waste Wizard) کمک بگیرید
تقریباً تمام شهرهای بزرگ کانادا اپلیکیشنهایی دارند که نام زباله را در آن تایپ میکنید و به شما میگوید در کدام سطل بیندازید.
- در تورنتو: اپلیکیشن TOwaste
- در ونکوور: اپلیکیشن VanCollect
- شستشوی ظروف قبل از دورانداختن
این یک قانون نانوشته اما حیاتی است. قوطی تن ماهی، شیشه مربا یا ظرف ماست را حتماً یک آبکشی سریع بکنید. باقیماندن غذا باعث کپکزدگی و بوی بد میشود و ممکن است باعث شود ماموران شهرداری سطل شما را خالی نکنند.
- توجه به زبالههای الکترونیکی و خطرناک
باتریها، لامپهای کممصرف، قوطی رنگ و وسایل الکترونیکی هرگز نباید در هیچکدام از سطلهای خانگی انداخته شوند. این کار جریمههای سنگینی دارد. باید اینها را به مراکز خاص (Drop-off Depots) تحویل دهید یا در روزهای خاصی که شهرداری اعلام میکند، بیرون بگذارید.
- نصب پوسترهای راهنما
یک پوستر آموزشی در آشپزخانه یا در کنار سطلها نصب کنید تا هرروز با دیدن آن به شما یادآوری شود که چگونه باید تفکیک کنید و به مرور زمان هم ملکه ذهنتان شود.
- آموزش به کودکان
وقتی به بچه ها آموزش دهید چگونه باید این کار را انجام دهند، باعث میشود سریعتر با فرهنگ جدید سازگار شوند.
جمعبندی: احترام به محیط زیست احترام به خودتان است
سیستم بازیافت کانادا در نگاه اول پیچیده و ترسناک به نظر میرسد، اما پس از مدت کوتاهی به یک عادت مثبت تبدیل میشود. پایبندی به سیستم بازیافت کانادا فراتر از یک وظیفه شهروندی است؛ این یک ضرورت برای شروع یک زندگی موفق و بدون استرس در این کشور است. جریمههای سنگین ناشی از عدم آگاهی میتواند تجربه شیرین مهاجرت را تلخ کند. با صرف کمی وقت برای یادگیری این قوانین ساده، نه تنها از هزینههای اضافی جلوگیری میکنید، بلکه احترام خود را به محیط زیست و جامعه جدیدی که به آن پیوستهاید، نشان میدهید. این گام کوچک، تأثیر بزرگی بر کیفیت زندگی شما و حفظ زیباییهای کانادا برای نسلهای آینده خواهد داشت.
رعایت این قوانین نه تنها شما را از جریمههای مالی دور نگه میدارد، بلکه نشاندهنده احترام شما به جامعهای است که در آن زندگی میکنید. به یاد داشته باشید که تفکیک زباله، اولین آزمون شهروندی شماست.
شما به عنوان یک تازهوارد، نماینده فرهنگ خود هستید. با رعایت دقیق این قوانین، نشان میدهید که برای تطبیق با استانداردهای بالای زندگی در کانادا آمادهاید.
مهاجرت به کانادا پر از قوانین ریز و درشت است؛ از پر کردن فرمهای ویزا گرفته تا انداختن صحیح زباله در سطل آبی! تیم راز ویزا با سالها تجربه و صدها پرونده موفق، همراه شماست تا نه تنها ویزای خود را بگیرید، بلکه با کمترین چالش در خانه جدیدتان مستقر شوید.
